Nga Viktor Buzhala
Aktualisht ndertimtaria eshte forca shtytese e ekonomise. Çdo vit ndertohet 30 mije njesi te reja, si shtepi, banesa e lokale. Nese keto i llogarisim me 70 mije euro vlere mesatare secila, ndertimtaria kap nje treg prej 2.1 miliarde eurosh ne vit.
Edhe investimet e jashtme thuajse krejt jane te fokusuara aty. Kjo, sepse ky sektor po pastron edhe paret e plot kosovareve ne diaspore.
Por, ndertimtaria ne Kosove eshte skeme gjysme piramidale me efekt zingjiror.
Plot Ndertues, i marrin paret e kosovareve sivjet, per projekte qe i kane vec ne leter dhe kane me i ndertu pas 2 vjetesh. Me qato pare i ndertojne banesat per te cilat i kane marre paret para 2 vjetesh.
Nese bie shitja, e cila sivjet ka ra me te madhe sipas disa agjencioneve te patundshmerive, atehere budallenjte qe dhajne pare per projekte ne vizatime, pa asnje kolateral si garance, hupin mesatarisht nga 70 mije euro ne baze te shembullit qe e mora me siper. E ata jane fute kredi per me i pagu ato pare. Kur banesa nuk iu ndertohet, ata s’kane me mujte me pagu edhe kredi, edhe qira. Normal kane me e sakrifiku kredine.
E kjo i godet bankat, sektori i dyte ma i rendesishem per ekonomine ne Kosove.
E ranja e ketyne dy sektoreve, nenkupton qe diaspora ska me pru me pare per banesa qe s’po ndertohen. Ma mire paret ner jestak e te papastra se me i hupe krejt.
Bie sektori i trete. Kjo mund te sjelle kolaps. Definitivisht paret tona duhet me u orjentu kah aktivitetet prodhuese sepse bash nuk kena nevoje ma per asnje banese, asnje shtepi, asnje lokal. Krejt i kena me shumice.